Gebruikte afkortingen in oude teksten

AFKORTINGEN

Om kostbaar schrijfmateriaal te besparen werd er tot ver in de achttiende eeuw bij het schrijven en kopiëren van teksten vaak gebruik gemaakt van ‘abbreviaturen’ (van het Latijnse ‘abbreviatio’ = afkorting). Deze afkortingen zijn onder te verdelen in drie soorten: suspensie (door middel van afkapping), contractie (door middel van samentrekking, waarbij het midden doorgaans werd weggelaten) en vervanging (door het gebruik van bijzondere tekens). Vaak werden deze verschillende systemen van abbreviaturen naast elkaar gebruikt in een akte of inschrijving.

Suspensie voorbeelden

   = presentelick

  = van ipre naer elverdynghe

 = bij mij onderschreven

 = ghebruijckelick

 = in tijtle pachte gebruijckt

 = van de voorgaende schole

 acht ponden grooten vlaemsch

 = van ghelicken kent

Contractie

Woorden worden samengetrokken . dit kan in begin- en eindletter van een woord zijn of letters in het midden van het woord weggelaten . wordt aangeduid door een streepje boven het woord.

 = de weduwe jaecques

 = vij ghemeten iiijxx xj roen

 = vande tauxatien

 = mistgaeders t’huijs

Vervangen

Lettergrepen als ver, voor, per ennpre en het woord ende worden vervangen door vervaginsgtekens

 = ten versoucke

 

= dat sijverclaerst

 = d’heren verpachters

 = ende verschenen zal

 = verheurt aen